Onweer: wat wel en wat niet te doen?

De één vindt het geweldig, staat voor het raam te kijken en te genieten. De ander vindt het doodeng en zit onder een dekentje te bibberen tot het over is. We gaan het steeds vaker meemaken in de toekomst: onweer. Door klimaatveranderingen krijgen we extremer weer, zo ook meer onweer. 

Maar wat is onweer nou eigenlijk? Wat kun je nou beter wel en niet doen tijdens een onweersbui? 

Wat is onweer?

Onweer is een prachtig natuurverschijnsel waar je veel verschillende soorten van hebt. Deze soorten hangen samen met de verschillende processen van wolkenvorming. Zo heb je; warmte onweer, frontaal onweer, orografisch onweer en advectief onweer. Onweer is een bui met statische ontladingen en deze ontladingen uitten zich in flitsen. Na deze flitsen komt de donder. Het komt vaak voor als het warm is, warme lucht stijgt namelijk naar de wolken en zorgt voor wrijving met de koude lucht. Door deze wrijving wordt de wolk elektrisch geladen en een elektrisch geladen wolk wilt ontladen! De wolk schiet dan een vonk uit zich, die een weg zoekt naar een andere wolk of naar de aarde. Deze vonk is de bliksemschicht. Wat we daarna horen is de donder, deze knal ontstaat doordat de warme lucht plotseling uitzet. Wat nou als zo’n vonk zijn weg vindt richting de aarde? Dan spreek je van blikseminslag. 

Wat zijn de gevolgen van blikseminslag?

Er zijn twee vormen van blikseminslag, namelijk directe blikseminslag en indirecte blikseminslag. Bij directe blikseminslag zal de bliksemstroom een zo gunstig mogelijke weg zoeken. Dit kan zijn via natte muren, een metalen regenpijp of via een weg binnen door het gebouw, zoals via elektra leidingen. 

Bij indirecte blikseminslag gaat de bliksemstroom naar een object in de omgeving. Denk bijvoorbeeld aan een boom, maar het kan ook gewoon in de grond. Als er leidingen in die grond liggen kan een deel van deze bliksemstroom rechtstreeks op de leidingen komen, die op hun beurt deze stroom geleiden naar het object (bijvoorbeeld een gebouw).

Het gevolg hiervan kan zijn dat elektrische apparaten kapot gaan. Wat nog erger is dat jij zelf ook getroffen kan worden door de bliksem. Gelukkig overleven de meeste mensen die getroffen worden, maar het kan wel gevolgen hebben voor je lichaam. Zo kun je brandwonden of hartritmestoornissen hebben.

Wat moet je niet doen bij onweer?

Tijdens een onweersbui is het belangrijk punten te vermijden die bliksem goed geleiden. Bliksem kiest altijd de weg van de minste weerstand, wat betekent dat hij zal kiezen voor iets wat stroom geleid. Water is een goede geleider, blijf daar dus bij uit de buurt. Ga niet zwemmen, maar ga ook niet douchen of in bad! 

Ga niet schuilen onder een boom. De kans is groter dat bliksem inslaat op een hoog punt dan op een laag punt. Dus bomen, lantarenpalen of hoogspanningsmasten zijn een no-go. 

Wat moet je wel doen bij onweer?

Blijf binnen tijdens een onweersbui. Wat je het beste kan doen is zoveel mogelijk stekkers en elektronische apparaten uit het stopcontact halen. Via elektriciteitskabels kan de stroom zo je huis binnen komen. Als je dan je telefoon nog aan het opladen bent kan het zomaar zijn dat hij beschadigt. 

Ben je nou toch buiten tijdens een heftige onweersbui? Vermeid bomen en open velden. Kun je niet anders? Maak je dan zo klein mogelijk, ga gehurkt zitten met je voeten tegen elkaar. Zo is de kans het kleinst dat je getroffen wordt.  Heb je de mogelijkheid om bij een auto te komen? In een auto ben je veilig. 

Je mag best uit het raam staan kijken en genieten van het spektakel wat moeder natuur je laat zien. Houd er wel rekening mee wanneer het dichtbij inslaat, de knal er voor zou kunnen zorgen dat ramen springen.